Program lojalnościowy a podatki – sprzedawcy coraz częściej starają się budować trwałą relację z klientami poprzez przeróżne akcje marketingowe, promocje, obniżki, a coraz częściej otwierając tzw. programy lojalnościowe. W niniejszym wpisie postaramy się spojrzeć na programy lojalnościowe z punktu widzenia prawa podatkowego.
Co to jest program lojalnościowy
Według popularnej encyklopedii internetowej program lojalnościowy to długotrwałe działania marketingowe służące do budowania oraz podtrzymywania pozytywnych relacji z wybranymi, najbardziej atrakcyjnymi dla firmy klientami.[1] Z punktu widzenia prawa podatkowego program lojalnościowy można uznać za tzw. sprzedaż premiową towarów lub usług o której mowa w art.21 ust. 1 pkt 68 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.2012.361 j.t.). Niestety, ustawodawca nie zdefiniował pojęcia sprzedaży premiową.
Sprzedaż premiowa nie została również uregulowana w Kodeksie Cywilnym, jako jeden ze szczególnych rodzajów sprzedaży. W związku z powyższym dla potrzeb zastosowania przepisu art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy konieczne jest ustalenie definicji sprzedaży premiowej w oparciu o dostępne reguły wykładni – takie stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w indywidualnej interpretacji podatkowej nr IPPB4/415210/122/MP. Opierając się na tzw. wykładni językowej należy zauważyć, że wyrażenie sprzedaż premiowa składa się z dwóch elementów, wymagających zdefiniowania, mianowicie terminu sprzedaż oraz premiowa. Pojęcie sprzedaży zostało zdefiniowane i uregulowane w Kodeksie Cywilnym – zgodnie z art. 535 przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się zapłacić sprzedawcy cenę.
Dodajmy, że w żadnej ustawie nie znalazła się definicja terminu premia, premiowa – dlatego niezbędne jest dokonanie wykładni językowej tych pojęć. Za premię uznać należy nagrodę za coś, dodatkowe wynagrodzenie za wykonanie czegoś.[2] Pojęcie to służy dla określenia świadczenia, które otrzymuje ktoś, kto zachował się w sposób określony przez przyznającego premię.
W związku z powyższym Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie za sprzedaż premiową uznał umowę sprzedaży, zawartą między sprzedawcą a kupującym, połączoną jednak z przyznaniem przez sprzedającego premii kupującemu. Na skutek zawarcia tej umowy po stronie sprzedawcy powstaje obowiązek przeniesienia na kupującego własności rzeczy i wydania mu rzeczy, jak również wydania (przekazania) kupującemu premii, w związku z dokonanym przez niego zakupem, której wartość nie jest objęta ceną kupowanego towaru. Otrzymanie premii jest gwarantowane, albowiem przyznawane jest przez sprzedawcę kupującemu w zamian za to, że ten dokonał zakupu określonego towaru, na warunkach wskazanych przez sprzedającego (np. w określonej ilości, o określonej wartości, czy też określonego rodzaju towarów). Po stronie kupującego powstaje obowiązek zapłaty ceny sprzedaży oraz uprawnienie do otrzymania premii.
Sprzedaż premiowa a zwolnienie z podatku.
Po podaniu definicji sprzedaży premiowej przeanalizujmy przysługujące zwolnienie.
Zgodnie z art. 21. ust. 1. pkt 68 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług – jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 760 zł; zwolnienie od podatku nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług nie dotyczy nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiących przychód z tej działalności.
Z powyższego przepisu można wywieźć 3 warunki zwolnienia:
- nagroda związana musi być ze sprzedażą premiową,
- jednorazowa wartość nagrody nie może przekroczyć kwoty 760 zł,
- sprzedaż premiowa nie dotyczy nagród otrzymanych przez osoby w związku z prowadzoną przez nie pozarolniczą działalnością gospodarczą.
Należy podkreślić, że ustawa o PIT stanowi wyraźnie o zwolnieniu wygranych, których jednorazowa wysokość nie przekracza 760 zł. Stąd też wartości wygranych nie kumulują się w ciągu roku podatkowego. Zwolnienie będzie zatem przysługiwać, jeżeli pojedyncze wygrane są niższe niż 760 zł, choćby nawet ich łączna wysokość w ciągu roku podatkowego przekroczyła tę kwotę.[3]
Dodajmy, że w przypadku nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług, otrzymywanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą nie są one objęte omawianym zwolnieniem. Stanowią one dla podatnika przychód z tej działalności. W doktrynie podkreśla się jednak, że jeżeli nagrody związane ze sprzedażą premiową towarów lub usług są otrzymywane przez inne osoby niż przedsiębiorcy albo gdy przedsiębiorca otrzymuje nagrodę tego rodzaju, lecz bez związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, to jej wartość korzysta ze zwolnienia podatkowego do wysokości 760 zł. A także inne nagrody – niezwiązane ze sprzedażą premiową towarów lub usług – otrzymywane przez podatnika będącego przedsiębiorcą będą korzystały ze zwolnienia podatkowego do wysokości 760 zł.[4]
W przypadku wątpliwości…
W przypadku wątpliwości zalecamy uzyskanie indywidualnej interpretacji podatkowej. Czekając na jej wydanie przedsiębiorca wcale nie musi wstrzymywać prowadzenia działalności gospodarczej, bowiem we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej można opisać stan faktyczny albo zdarzenie przyszłe, tzn. sprzedawca może skonstruować zasady programu lojalnościowego w oparciu o inne interpretacje indywidualne. Należy jednak pamiętać, że interpretacje indywidualne (jak sama nazwa wskazuje) wydawane są w indywidualnej sprawie – chronią jedynie wnioskodawcę (w odróżnieniu od interpretacji ogólnych, niestety, w kwestii programów lojalnościowych Minister Finansów nie wydał interpretacji ogólnej).
Pamiętajmy, że interpretację indywidualną wydaje się bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku, a w razie niewydania interpretacji w tym terminie uznaje się, że w dniu następującym po dniu, w którym upłynął termin wydania interpretacji, została wydana interpretacja stwierdzająca prawidłowość stanowiska wnioskodawcy w pełnym zakresie.
Koszt wydania interpretacji nie jest wysoki, ponieważ wynosi 40 zł od stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.
Dodajmy, że zasadą jest, że zastosowanie się do interpretacji podatkowej nie może szkodzić temu podmiotowi, który się do niej zastosował. Oznacza to m.in., że jeśli organ podatkowy nie uwzględni tej interpretacji w swoim rozstrzygnięciu, to podmiot, który stosuje się do indywidualnej interpretacji podatkowej i w wyniku tego zobowiązanie nie zostanie prawidłowo wykonane, nie zostanie pociągnięty do odpowiedzialności karno-skarbowej, nie zostaną naliczone mu odsetki za zwłokę, a nawet zostanie zwolniony z obowiązku zapłaty podatku.
Podsumowanie
Powyższa analiza pozwala na wyciągnięcie kilku wniosków – sprzedaż w ramach programu lojalnościowego jest podlegającą zwolnieniu z art. 61 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT sprzedażą premiową, a więc nagroda do wysokości 760 zł zwolniona jest podatku dochodowego od osób fizycznych. Zwolnienie to jednak nie dotyczy osób fizycznych, które prowadzą pozarolniczą działalnością gospodarczą.
W ich przypadku, zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 2 należy pobrać zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% wygranej lub nagrody (od dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 6 (kasyna, bingo), 6a (m. in. gry liczbowe, loterie pieniężne, telebingo, zakłady wzajemne, loterie promocyjne) i 68 – w wysokości 10% wygranej lub nagrody)
Ponadto, uważamy, że indywidualna interpretacja podatkowa pozwala niskim kosztem mógłby uzyskać potwierdzenie prawidłowości rozliczenia programu lojalnościowego albo w przypadku zakwestionowania stanowiska sprzedawcy uzyskać wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym.
[1] https://pl.wikipedia.org/wiki/Program_lojalno%C5%9Bciowy [dostęp: 30.12.2015]
[2] Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, Warszawa, 2003
[3] Bartosiewicz A., Kubacki R., PIT. Komentarz., LEX, 2015
[4] Bartosiewicz A., Kubacki R., Ibidem