Umowa o pracę ma charakter dwustronnie zobowiązujący i odpłatny. Pracownik zobowiązuje się do wykonywania określonych obowiązków a pracodawca do wypłaty wynagrodzenia za spełnione świadczenie. Regulowań dotyczących tej umowy należy szukać w Kodeksie Pracy.
Co należy zawrzeć w umowie o pracę?
STRONY
Pierwszymi elementami, które należy ustalić są strony stosunku zobowiązaniowego. W przypadku pracodawcy może być to każdy podmiot prawa posiadający zdolność zatrudnienia pracowników. Drugą stroną umowy natomiast może być osoba fizyczna, która ukończyła 18 rok życia oraz w przypadkach wymienionych w ustawie również osoba młodociana- po ukończeniu 16 roku życia. W umowie o pracę obowiązkowo muszą pojawić się dane stron stosunku zobowiązaniowego- w przypadku pracodawcy- nazwa firmy, NIP, adres siedziby, wpis do KRS, a także imię i nazwisko osoby reprezentującej firmę a w przypadku pracownika imię i nazwisko, PESEL, adres zamieszkania.
RODZAJ UMOWY
Następnie należy określić rodzaj umowy o pracę– czy będzie to umowa na okres próbny, czas nieokreślony lub czas określony czy umowa zawarta na czas wykonywania określonej pracy. Każda z umów przewidzianych w Kodeksie Pracy uwarunkowana jest czasem jej trwania. Okres wypowiedzenia również zależny jest od czasu obowiązywania stosunku pracy.
RODZAJ WYKONYWANEJ PRACY
Kluczową kwestią jest ustalenie rodzaju wykonywanej przez pracownika pracy. Pracodawca w tym miejscu powinien określić stanowisko oraz określić zakres obowiązków pracowniczych. Istotne jest również wskazanie miejsca wykonywanej pracy, wymiar czasu pracy oraz termin rozpoczęcia.
WYNAGRODZENIE
Wynagrodzenie pracownika można określić w umowie o pracę w sposób bezpośredni lub pośredni- odwołując się do obowiązującego w przedsiębiorstwie regulaminu płacowego. Przy ustalaniu wynagrodzenia należy pamiętać o przepisach kodeksu pracy, które regulują tę kwestię. Strony ustalają również w jakim systemie wypłacane będzie wynagrodzenie.
Pracodawca ma również obowiązek poinformowania pracownika o sposobie i terminach wiążących strony przy wypowiedzeniu umowy o pracę.
W jakiej formie powinna zostać zawarta umowa o pracę?
Umowę o pracę powinna być zawarta w formie pisemnej, jeżeli natomiast forma ta nie zostanie zachowana- strony powinny na piśmie potwierdzić postanowienia umowy zawartej ustnie nie później jednak niż w dniu rozpoczęcia pracy. Pracodawca ma obowiązek poinformować pracownika na piśmie o obowiązującej pracownika dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, częstotliwości wypłat wynagrodzenia za pracę, wymiarze przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego, obowiązującej pracownika długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę, układzie zbiorowym pracy, którym pracownik jest objęty, a jeżeli pracodawca nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy – dodatkowo o porze nocnej, miejscu, terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia oraz przyjętym sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę. Poinformowanie pracownika o powyższych warunkach zatrudnienia może odbyć się przez pisemne wskazanie przepisów prawa pracy.
Rozwiązanie umowy o pracę
Umowa o pracę rozwiązuje się poprzez porozumienie stron, za wypowiedzeniem, bez wypowiedzenia, wskutek wygaśnięcia umowy lub po upływie okresu czasu, na który została zawarta. Oświadczenie stron o rozwiązaniu lub wypowiedzeniu umowy o pracę powinno nastąpić na piśmie. Ustawa wprost określa terminy wiążące w przypadku wypowiedzenia stosunku pracy. Są one uzależnione od rodzaju umowy.
W przypadku umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi:
– 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni;
– 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie;
– 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony oraz na czas określony mogą zostać wypowiedziane z zachowaniem:
– 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
– 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
– 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Należy pamiętać, że w okresie co najmniej dwutygodniowego okresu wypowiedzenia umowy dokonanego przez pracodawcę, pracownikowi przysługują 2 dni robocze w okresie dwutygodniowego i jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia oraz 3 dni robocze w okresie trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia lub w przypadku skrócenia tego okresu z przyczyn niedotyczących pracownika, na poszukiwanie pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
Rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia oraz wskutek wygaśnięcia umowy następuje w szczególnych przypadkach wymienionych w przepisach prawa.
Podsumowanie
Regulując stosunek pracy warto również pomyśleć o klauzuli poufności oraz zakazie konkurencji. Pracodawca dzięki temu będzie mógł dodatkowo zabezpieczyć swoje interesy a przede wszystkim zachować tajemnicę przedsiębiorstwa.
